(over merels en torenvalken)
Wat hebben merels en torenvalken nou met mensen te maken? Of mussen en eksters, nu we het toch over vogels hebben. Een blog over onze drang tot vergelijken, en wat dat met je doet.
Als zij het kan …
Hoe vaak lees ik dat niet, bij allerlei mensen die je willen vertellen HOE je iets moet doen. Sommige ondernemerscoaches zeggen het, sommige van mijn cliënten zeggen het:
“Als zij het kan, moet ik het toch ook kunnen?” Of andersom dus: “Als ik het kan, kan jij het ook (als je precies doet wat ik doe)”.
Klopt dit volgens jou?
Volgens mij is dit toch wel een instinker: het lijkt zo logisch. Tuurlijk, als iemand anders iets kan, betekent het dat het mogelijk is om het te doen. Klopt ook. Betekent ook dat je het kunt leren van die iemand.
Maar dat een bepaald iemand, laten we haar Jantine noemen, heel goed is in schaatsen, betekent toch niet per definitie dat ik ook heel goed kan schaatsen? Of dat ik kan leren om net zo goed te schaatsen?
Ik denk dat hier een denkfout in zit.
Aannames
Als ik deze regel precies volg, kom ik tot de volgende conclusies:
1. Als zij het kan, moet ik het ook kunnen.
2. Als ik moet kunnen wat zij kan, moet ik hetzelfde zijn.
Ik ga er namelijk van uit dat Jantine kan wat ze kan op precies die specifieke manier, omdat ze is wie ze is – mét haar bagage, kennis, ervaring, lichaamsbouw, geschiedenis, genen, emoties, gedachten, wensen, intelligentieniveau, leeftijd.
En daarom denk ik dat de stelling van “als zij het kan, kan ik het ook” (als algemene stelregel) onzin is.
Natuurlijk kan ik bepaalde dingen doen die iemand anders voordoet. Ik kan het nadoen, en misschien dezelfde of gelijkwaardige resultaten bereiken. Of zelfs betere resultaten.
Maar dat bijvoorbeeld een specifieke vrouw het voor elkaar krijgt om een succesvol bedrijf op te zetten in dezelfde periode dat ze zwanger is en een kind krijgt, en daarnaast ook nog een baan hebben waarin ze succesvol is – dat betekent toch niet dat elke vrouw het hele pakket “moet kunnen”?
Zangeressen en schaatsers
Het heeft volgens mij ook heel veel te maken met aanleg en voorkeuren. Ik kan best zangles nemen, maar ik zal nooit een echt geweldige succesvolle zangeres worden. Of een goede timmervrouw, om maar een andere dwarsstraat te noemen.
Het lijkt me dat we met deze uitspraak eisen dat iedereen hetzelfde is, EN de lat te hoog leggen voor veel mensen. Omdat de aanname dan is dat je niet genoeg gedaan hebt, of niet de juiste dingen, of niet hard genoeg gewerkt hebt – kortom: je faalt – wanneer je niet dát bereikt dat iemand anders bereikt.
Zelfs als je precies dezelfde dingen doet die die andere persoon doet (Jantine dus). Je traint net zo hard. Je eet net zo gezond. Je schuift net zoveel persoonlijke dingen opzij voor het trainen. Je doet er alles aan om net zo goed te worden. En toch lukt het net niet. Omdat jouw lichaamsbouw of leeftijd of aanleg anders is. Of om wat voor reden dan ook.
Verschil moet er wezen
Zullen we alsjeblieft de verschillen tussen mensen accepteren en respecteren, en iedereen haar eigen weg gunnen door het leven heen?
Je bent uniek, prachtig, en precies goed zoals je bent.
Want: alleen jij kunt die specifieke ruimte van jouw leven vullen met wie jij bent. Dat is ook precies de bedoeling.
Je vraagt toch ook niet aan een ekster om net zo mooi te zingen als een merel? Of aan een mus om net zo goed muizen te vangen als een torenvalk? Nou dan!
O ja, en waar zij en haar staat, mag je ook hij en zijn lezen …