Helder en Intens Coaching

Leert je anders kijken naar hoogsensitiviteit

Ik las een blog op de site van het Tijdschrift voor Positieve Psychologie over stilte, en waarom het zo goed voor je is. Kennelijk heeft onderzoek aangetoond dat stilte goed is voor je hersenen, omdat ze ervan “bijkomen”, kunnen resetten als het ware. Stilte geeft rust, in je hoofd en in je lijf. En je kunt weer eens beter luisteren naar wat er in jezelf is, in plaats van steeds maar met je aandacht naar alles in je omgeving te gaan.
Dat herken je vast wel, dat je na drukke dagen de behoefte hebt om naar buiten te gaan, het bos in of de polder.

Waar vind je stilte?

Het artikel noemt de natuur als belangrijke bron van stilte – waar het eigenlijk nooit stil is. Tenminste, in die zin dat je echt helemaal niets hoort. Er is altijd geruis van de wind in de bomen, vogelgeluiden, geritsel van blaadjes, geknerp van takjes en grind onder je voeten wanneer je op een pad wandelt.
Daarnaast de minder natuurlijke geluiden: vliegtuigen ergens hoog in de lucht, een snelweg in de verte die klinkt als voortdurende wind in de boomtoppen of de golven op het strand, gepraat van wandelaars, geschreeuw van spelende kinderen, geblaf van de vele honden die in het bos worden uitgelaten, een kreet van een mountainbiker die er opeens voorbij wil …

Stilte – ook in je woning is het nooit stil. We hebben verplicht een mechanische ventilatie die continu een geruis laat horen, de koelkast maakt een zoemend geluid, in de zomer draait de airco, bij het eten koken staan de afzuigkap en de oven te blazen. En als je niet uitkijkt heeft iedereen over een aantal jaar een warmtepomp die ook weer geluid maakt.
Ik heb het dan nog niet eens over de herrie op kantoor: airco, printers, computers, pratende mensen …
Zo groeit het achtergrondgeluid in ons leven aan, met apparaten die ons leven makkelijker moeten maken.
En zo is er steeds minder stilte om ons heen.

Gewenning

Je went eraan, dat wel. Op den duur hoor je de treinen niet meer die 8 keer per uur over het spoor razen een paar tientallen meters van je flat vandaan. Of de vliegtuigen die boven je huis voorbij komen, meerdere keren per uur.
Ja, je went eraan.

Probleem is alleen, dat dat effect van “het niet meer horen” energie kost van je hersenen. In je hoofd is er continu alertheid op alle zintuiglijke indrukken. Volautomatisch houdt jouw hoofd bij wat er gebeurt om je heen, en checkt of het gevaar oplevert.

  • Is het een bekend geluid voor je brein, dan kan er (totaal onbewust) gecheckt worden of het gevaar oplevert. Zo niet, dan kan het genegeerd worden. Dat proces kost al wat energie.
  • Is het een onbekend geluid voor je brein, dan maken je hersenen je bewust van het geluid, en ga je erover nadenken: “Wat hoor ik toch? Oh dat is de verwarming die aanslaat.” En je hersenen kunnen ook dat geluid parkeren. Dan is het weer bekend, je weet wat het is, en dat geeft weer rust.

Maar wanneer jijzelf het geluid niet herkent wanneer je er bewust naar luistert, dan ga je nadenken wat het zou kunnen zijn, en bedenken of het een “verkeerd” geluid is, in de zin van “mogelijk gevaarlijk”. Dat gebeurt bewust, en ook je keuzes over wat je dan doet, worden bewust gemaakt.
Dit hele proces kost dus denkvermogen, energie.

Energieslurpers

Maar wat volgens mij een enorme aanslag op ons maakt, is het voortdurende achtergrondgeluid van zoemende, ruisende, blazende en zuigende apparaten. Die we niet meer horen want het is normaal en ongevaarlijk. Toch is ons brein er regelmatig even mee bezig, en kost dat proces veel energie. Dat lijkt een beetje op wat je smartphone doet als je hem op wifi hebt staan en je bent aan het reizen: dan zoekt hij continu naar een wifi-verbinding. Vreet je batterij op, heb ik gemerkt!

Dus echt stil? Nee, ik geloof niet dat dat in onze volle wereld bestaat.

De enige keer dat het zo stil was, dat ik alleen de geluiden in mijn hoofd hoorde (tinnitus, dus), was toen mijn zoon mij een keer zijn “noise-cancelling headphones” op m’n hoofd zette. Wat een zaligheid was dat!!! Volkomen stilte plotseling, hoewel we wel een gesprek konden voeren, vreemd genoeg. Alle ruis was weg, echt heerlijk.

Wijdse polders

Al met al ben ik dan toch het liefste in een natuurlijke omgeving, een bos, aan het strand, of in de open polder. Of ergens in een bergachtig gebied – in elk geval een gebied met weinig bewoning, het liefst geen industrie, weinig snelwegen of spoorbanen. Dan is het in elk geval stiller dan ergens in het centrum van Rotterdam!

En thuis probeer ik stilte te maken door zo weinig mogelijk apparaten aan te hebben. Ook meditatie is een goede manier om stil te worden van binnen: de omgevingsgeluiden zijn er dan wel, maar die blijven gemakkelijker buiten mij, omdat mijn aandacht er niet naar toe gaat.

Hoe is jouw relatie met stilte?