Waar besteed ik mijn tijd aan?
Waar wil ik echt aandacht aan geven?
Wat is het waard om mijn geld aan uit te geven?
Kan dat: hoogsensitief en bewuster leven?
Deze vragen gaan ten diepste over wat er werkelijk belangrijk is in je leven.
Waarom zou je daarmee bezig zijn, eigenlijk?
Jezelf allerlei vragen stellen, het klinkt misschien moeizaam of lastig. Zelf merk ik dat dit soort vragen steeds belangrijker worden. In de coronacrisis van 2020 kwamen deze vragen regelmatig naar boven. Niet alleen bij mij, maar ik hoorde het ook terug bij anderen om mij heen. En het zal wel iets met de leeftijdsfase te maken hebben, sinds ik van middelbare leeftijd ben.
Even een zijstraatje
(Die term “middelbare leeftijd” hoor je nooit meer, maar ik vind dat die in ere hersteld moet worden. We hebben nu twee smaken: “jong” en “oud”. Met als gevolg een duidelijke tweedeling in de maatschappij waar we geen bal mee opschieten, omdat ze tegenover elkaar gezet worden in allerlei artikelen. En met als gevolg dat je al vanaf ongeveer 45 jaar opeens “oud” bent – terwijl je nog midden in de maatschappij staat, nog minimaal 20 jaar werkt, nog kinderen in huis hebt of met nieuwe opleidingen bezig bent, dus het is klinkklare nonsens om dan al “oud” genoemd te worden. Want bij “oud” horen een rollator, geraniums en incontinentiemateriaal – en dan ben je 45. Dus – middelbare leeftijd, vanaf nu. Betekent niet dat je “middelmatig” of zo bent, he, zegt alleen iets over je leeftijdsgroep.)
In elk geval, als je van middelbare leeftijd bent, heb je een hoop dingen meegemaakt, en ben je min of meer op of over de helft van je leven. Dan ga je zien dat je ouders toch wel oud (ja, ik bedoel echt oud) worden. Je vraagt je misschien soms af hoe lang ze nog zullen leven, en hoe, of ze nog gezond blijven. Of je ziet al aftakeling, echt ouder worden, dat ze dingen niet meer kunnen die je altijd van ze gewend was. En dan ga je je toch dingen afvragen over wat nu echt belangrijk is in je leven. Misschien realiseer je je dat je ouders er op een dag niet meer zijn, en dat jij dan de oudste generatie bent (“de volgende”).
Zo begon het bij mij in elk geval. Hoe is dat bij jou? Waar zit jij ergens in je leven? En welke vragen over “het leven” komen dan bij jou op?
Hoogsensitief en bewuster leven
Stel je voor, je bent aan het eind van je leven en iemand vraagt je waar je teleurgesteld over bent dat je het niet gedaan hebt. Wat zou dat zijn?
Je kunt het ook zo bekijken: dingen als tijd, aandacht en geld vertegenwoordigen energie. Waar wil jij je energie aan geven?
En het lijkt misschien als je het over energie hebt, dat dat onuitputtelijk is, maar dat is natuurlijk niet zo.
Net als dat je bankrekening op een bepaald moment leeg is als je niet oplet, is je energie op een gegeven moment ook op. Net als je tijd en je aandacht.
Dus diezelfde vraag andersom: wat was het echt waard om je energie aan te besteden? En waar heb je je energie besteed aan iets dat het niet waard was?
En wat is het verschil tussen die twee antwoorden?
De onderstroom
Daar kom je in de onderstroom terecht – datgene dat jou drijft, datgene dat je bedoeld bent te doen in je leven.
Wat maakt deze manier van leven, die je nu hebt, voor jou zo belangrijk? Wat wil je ermee bereiken, of wat voor gevoel geeft het je? Welke overtuiging zit er onder, wat zegt die overtuiging over wat er werkelijk toe doet in het leven?
Soms heb je regie over je leven, en soms gebeuren er dingen die de regie over lijken te nemen. Denk maar aan een chronische ziekte die jij of een belangrijke ander in je leven krijgt, denk maar aan het coronavirus dat het noodzakelijk maakte om dingen heel anders te doen.
Het hangt natuurlijk ook weer af van de keuzes die je daarin maakt. De vragen die ik hiervoor genoemd heb, helpen je om echt diepe keuzes te maken.
Dit soort vragen lijken steeds belangrijker te worden, misschien door al die grote bewegingen in de wereld nu: de coronacrisis die een blijvertje lijkt, de grote demonstraties en omwentelingen in allerlei landen, de klimaatcrisis waar we met ons allen voor staan.
Voor mij persoonlijk speelde ook nog dat mijn moeder ziek werd – hoogbejaard, en de vraag was hoelang ze nog zou leven. Ze had in elk geval extra zorg nodig, en ik was daar zó op geconcentreerd, dat andere dingen een beetje wegvielen. Vooral in de coronatijd van maart tot mei, en van juni tot half december 2020 de zorg voor m’n moeder, ben ik bij het meest basale uitgekomen – liefde voor de mensen die me na staan.
De basis
En dat lees ik ook op veel plekken – als het er echt op aan komt, draait alles om de mensen van wie je houdt.
Uiteindelijk is de liefde het allerbelangrijkste in het leven – niet geld, macht, aanzien, kennis.
Heel basaal. Zo basaal, dat het bijna een cliché is. En ook daarin weet ik: een cliché is een cliché omdat er een diepe waarheid onder zit. Gemakkelijk om schamper erover te doen, maar best moeilijk om je te realiseren hoe diep die waarheid is, wanneer je er concreet en direct mee geconfronteerd wordt. Het blijkt ook best moeilijk te zijn erachter te komen wat die waarheid precies betekent voor jouzelf, en voor hoe je je leven dan dus inricht.
En waarom stel ik die moeilijke vragen? Omdat ik gemerkt heb dat het gelukkiger maakt om hier mee bezig te zijn, evenwichtiger, bewuster ook van wat voor jou werkelijk telt. Je maakt dan heldere keuzes, en leeft zoals dat voor jou vervullend is.
Als je meer over dit onderwerp wilt lezen: in de blogs “Het levensweb” en “Zin in en zin van …” kom je weer andere invalshoeken tegen.