“Aan de keukentafel thuis, omringd door wenskaarten, gelukssteentjes en bloemen, leest hij hardop de laatste zinnen uit zijn nieuwe boek:

De vraag is of je jezelf laat raken en bereid bent antwoord te geven op de oproep die daarin besloten ligt. In de ontmoeting met ‘de ander’ jezelf op het spel te zetten, met de bereidheid om jezelf te verliezen. Dat kan alleen op de plek waar je nu bent. En dát moment komt nooit meer terug.

Ik had geen idee dat ik ziek was toen ik dit eind vorig jaar schreef. Maar de woorden kwamen als vanzelf tot mij en dat ontroerde me. Achteraf vind ik dat heel bijzonder. ‘De ander’ staat ook voor ‘het andere’. Het is troostend. Het raakt de diepere betekenis van genade. Dat alles ons gegeven is, ook een nare ziekte.”

Bron: Roek Lips Hoe te leven

Je laten raken … Dat gebeurt me regelmatig. Een opmerking van iemand, een goede vriendin die iets deelt over het gemis van een zus, een verhaal in het boek Een vlecht van heilig gras over hoe de kinderen van de Indianen in de Verenigde Staten gedwongen werden om naar Engelstalige kostscholen te gaan, en hun eigen taal en cultuur niet meer mochten gebruiken.

Geraakt in je emoties

Dingen raken me, soms word ik er verdrietig van, soms boos (bij onrecht vooral), en soms heel blij en gelukkig. En dat laten zien, betekent dat je toont dat je verbonden bent met degene die het verhaal vertelt, die haar emoties deelt. Je laten raken, is voor mij een teken van verbondenheid – met de persoon die het vertelt, en zeker ook met de emoties die erin doorklinken. We zijn immers allemaal ook onze emoties? Ook al proberen we die misschien weg te stoppen, of we slaan door in het uiten ervan – zie bijvoorbeeld de toegenomen agressie op allerlei plekken. Mensen uiten dan hun boosheid of frustratie op een overtrokken manier, in mijn ogen.

Wat bedoelt de schrijver nou met “de oproep die daarin (het geraakt worden) besloten ligt”? Is dat misschien een oproep tot het ervaren van die verbinding met de ander / het andere, en dat ook laten zien? “De bereidheid om jezelf te verliezen” – hierbij denk ik meteen: je bent misschien bang dat je jezelf, of iets van jezelf, verliest als je laat zien dat je geraakt bent. Dat lijkt misschien zwak, stom, je bent misschien bang dat de anderen je uit zullen lachen …

Verbinden is een werk-woord

Maar mijn ervaring is in het algemeen: zeggen dat iets je raakt, opent de ander ook. Meestal krijg ik er juist iets voor terug: toenadering, elkaar beter leren kennen, open in het leven leren te staan. En juist daardoor heel andere relaties met andere mensen krijgen. Meer verbinding, meer gelijkgestemde mensen leren kennen, nieuwe kanten zien van mensen die je misschien al een hele tijd kent. Je groeit er innerlijk ook door, als je nieuwe verbindingen aan gaat met de wereld om je heen – in de meest brede zin van het woord. Dus met mensen, dieren, planten, de lucht, het water, de aarde, noem maar op.

Wat mij persoonlijk ook raakt, is dat hij zegt: “Dat (het je laten raken en er iets mee doen) kan alleen op de plek waar je nu bent. En dat moment komt nooit meer terug.”

In het moment zijn

Dat klopt. Je zal vast, net als ik, wel in je leven zo’n moment hebben gehad. Je werd ergens door geraakt, en misschien zie je pas jaren later dat het je raakte, maar in het moment zelf deed je er niks mee – wendde je misschien af, liep weg, veranderde van onderwerp – en het moment ging voorbij.  Soms gaat dat over dingen die een soort kantelmoment hadden kunnen zijn, en niet werden, juist doordat je je niet durfde te laten raken.

Ik heb dat tientallen jaren geleden eens gehad, met iemand op wie ik best wel verliefd was, zonder dat ik dat zo door had. Het moment was er, maar ik wendde me af, en het werd niks. Achteraf zag ik dat hij te snel te dichtbij kwam, en ik bang werd. En toch heb ik me nog een tijd afgevraagd wat er gebeurd zou zijn als ik me wel had laten raken, het had laten zien. Nu weet ik onderhand: hij was toen niet de juiste persoon voor mij, en het is goed zo.

Goed aanvoelen

Soms voel je intuïtief aan: dit is niet het juiste moment. En soms juist wel – de kunst is het verschil te voelen, en de moed hebben er iets mee te doen. De verbinding aan gaan, als dat juist voelt, je laten raken en daar in te stappen. Dan kunnen er ook prachtige dingen ontstaan! Om die intuïtie te kunnen voelen, is een goede verbinding met jezelf nodig. Intuïtie ervaar ik als een diep weten, gebaseerd op eerdere ervaringen, kennis, innerlijke wijsheid, aanvoelen wat er op het moment is. Het kan lijken op een klein zaadje dat op stenige grond valt – soms kan het een plekje vinden om te groeien, en soms ook niet.

En wat ik ook ervaren hebt: hoe vaker je je laat raken, hoe gemakkelijker het wordt. Je leert welke reactie voor jou de juiste is, hoever je wilt en durft te gaan in het geraakt zijn, en bij wie je het wel of juist niet laat zien. Het is een kwetsbaar proces ook, dus wees je bewust van wanneer je je veilig genoeg voelt bij iemand om geraakt te worden.

Ik herinner me ook een moment dat een collega op kantoor me vroeg hoe het met me ging – eigenlijk voelde ik me down, want mijn man was al een week op zakenreis en bleef nog een week weg, en ik miste hem heel erg. Maar bij deze collega dacht ik meteen: oh nee, niet bij jou! Ik trok m’n gezicht in de plooi, rechtte m’n rug en zei: oh prima hoor. Het voelde totaal niet veilig om mijn geraaktheid te laten zien. Ook dat is een kwestie van verbonden zijn met jezelf, met wat wel en wat niet goed voelt.

Laat jij je raken? En wanneer gebeurt dat bij jou? Wat doe je er dan meestal mee?

Ik wens je genoeg innerlijke veiligheid om je te laten raken, ook als het soms erg kwetsbaar of een beetje onwennig voelt. Wie weet wat er voor mooie dingen op je pad komen daardoor!