Een merel is aan het fluiten in een boom ergens in de straat. De ramen staan open, de zon schijnt naar binnen. Ik zit aan m’n computer, dit blog te schrijven, en te voelen van binnen: hoe zal ik het verwoorden? Wat is er in mij op dit moment?
En die vraag – “wat is er in mij nu” – is eigenlijk de essentie van dat waar ik het over wil hebben.
In de bijscholing Dynamisch Fasenmodel van Hilde Bolt en Iet Mans van De Alchemist, leerde ik weer meer over het volledig contact maken met je lichaam (hoofd, hart èn buik). Belangrijk daarbij is het erkennen en accepteren van wat er is, en van daaruit werken aan een natuurlijk herstel van stress en burnout door middel van goede zelfzorg. Een hele mondvol, maar waar gaat het nu echt over?
Energie weggeven
Voor mij gaat dit vooral over energie: als je eigen energie op is, kun je niks aan anderen geven. Stress en burnout kunnen vaak voortkomen uit teveel energie weggeven, de lat te hoog leggen, steeds maar gericht te zijn op anderen. Dit komt bij veel van mijn coachcliënten voor: de energie verdwijnt naar de buitenwereld, maar van binnen is het leeg.
Juist hoogsensitieve mensen hebben hier veel last van. Dat komt door een combinatie van kenmerken van HSP. Denk aan: veel aanvoelen (emoties, behoeften), gevoelig voor onbewuste boodschappen van anderen, graag willen helpen, details opmerken aan een ander, invoelen wat er nodig is.
Herken je dat? En herken je dan ook dat je de neiging hebt om vooral veel te DOEN voor een ander, in plaats van even stil te staan en te VOELEN bij jezelf of je dit nu op dit moment voor deze persoon echt wilt doen?
Je geeft dan dus je energie weg – in plaats van even te kijken of het echt nodig is, te vragen of die ander het echt wel wil, en te voelen of je het zelf wilt.
Oude patronen
Het kan zijn dat je in de DOE-modus schiet uit gewoonte, een oud patroon uit je kindertijd, of als vlucht van iets vandaan dat je niet wilt voelen of zien. Bij mij komt het deels uit een oud patroon – ik heb als kind onbewust aangeleerd (als overlevingsmechanisme) dat ik moest zorgen dat mijn moeder niet ongelukkig was. Klinkt zwaar, he? Is het ook, maar dat zag ik pas veel later. Ik hield me dus altijd in bij haar, lette altijd op haar signalen, probeerde haar vooral niet boos te maken. Maar weten wat IK nou wilde, dat was er niet bij, daar was geen ruimte voor. Deels was het ook een vlucht, om niet te voelen welke gevoelens er in mij zijn, zoals verdriet, of boosheid. Dat speelde vooral in de laatste maanden van mijn moeders leven, toen ze ziek was en veel hulp nodig had.
Waar het op uit draait, is dat je te weinig energie over hebt om goed voor jezelf te zorgen. En uiteraard heb je dat nodig om nog te kunnen geven aan anderen, of gewoon je huishouden en je werk goed te doen. Het idee van een zelfzorgplan (uit de bijscholing) heeft voor mij veel gedaan. Hierin ga je kijken naar waar jij behoefte aan hebt, en hoe je die behoeften vervult.
Stil worden
De vraag – “wat is er in mij nu, op dit moment, op deze plek” – helpt al om stil te staan, te voelen, met je aandacht naar binnen te gaan. Probeer het nu maar even, word even stil, ga met je aandacht naar je adem, naar je lichaam, en neem de vraag mee naar binnen: wat is er nu in mij? Als er wat in je opkomt, kijk daar dan even naar. Je kunt dan vragen: wat heb jij (dat wat er is) van mij nodig?
Wat ervaar je verder nog? Hoe voelt je lichaam aan? Wat gebeurt er in je hoofd (zonder alle gedachten te volgen die opkomen, zie ze alleen maar gebeuren)? Wat gebeurt er in je hart?
Laat alles er alleen maar zijn, neem het waar, en geef het de ruimte. Rustig erbij blijven, en waarnemen wat er gebeurt. Na een tijdje merk je dat er iets verschuift, dat je een ingeving krijgt, of dat je aan heel andere dingen aan het denken bent. Dan kom je met je aandacht weer bij de plek waar je bent, en weet je weer wat meer over jezelf. Dit soort oefeningen en inzichten geven een stevige basis, zodat je niet zo snel uit jezelf gezogen wordt. Je grenzen worden steviger door meer bewustzijn.

Voor je energie zorgen
Hiermee neem je ook meer verantwoordelijkheid voor jezelf, kun je je grenzen beter aangeven, en zul je minder afhankelijk zijn van anderen. Omdat je jezelf beter kent, en beter voor jezelf zorgt, hoef je niet meer onbewust dingen te verwachten van anderen. Dat merk ik soms wel bij hoogsensitieve mensen. Omdat je zelf dingen aanvoelt van anderen, verwacht je onbewust dat zij het bij jou aanvoelen, èn willen helpen om lastige dingen op te lossen. Bij mezelf heb ik dat ook opgemerkt: ik verwacht dat anderen eigenlijk net zo in elkaar zitten als ik, maar dat is helemaal niet zo! Gek hè …?
Oh ja, als je die onbewuste vraag van de ander aanvoelt, check het dan even. “Ik heb het idee dat je … nodig hebt, klopt dat?”. Als het klopt, kun je eerst bij jezelf voelen of jij dat op dat moment wilt geven, en dan dus vragen of die persoon het van jou wil, op dit moment. Dan houd je het zuiver bij jezelf, en laat je de ander weten dat je het opgemerkt hebt. Het helpt die ander wellicht om zichzelf beter te leren kennen. En jij houdt op met je energie weggeven.