“The power of unity: what happens to one, happens to us all. All flourishing is mutual”. (Robin Wall Kimmerer, in Braiding Sweetgrass).
Over wederzijdse afhankelijkheid en hoe dat voor iedereen wat oplevert: de kersenboom die ik plant in mijn achtertuintje, de bij die de bloesems bestuift, de bloesems die met het juiste weer kersen worden, ik pluk de kersen gezellig samen met m’n man, kinderen en kleinzoon. En een paar weken later maak ik er lekkere jam van, die ik kan uitdelen en zelf opeten.
Het begon natuurlijk met dat planten van de kersenboom, misschien al 20 jaar geleden. Steeds goed ervoor zorgen – water geven bij droogte, af en toe organische mest geven, snoeien … Elk jaar weer die oogst: soms waren de takken zo zwaar dat ze tot de grond hingen! Dan begon ik met plukken aan het uiteinde van de tak. En hoe meer kersen ik er af haalde, hoe meer die tak weer naar boven ging, naar haar juiste plek, zo grappig. Dat was een jaar met zo’n 8 kilo kersen.
Het weer en de bijen
Dit jaar was het weer niet gunstig – een koud voorjaar, dus minder insecten. Dus minder bestuiving. De warmte kwam wat laat, de kersen rijpten niet goed. En er waren ook minder bloesems – dus maar een kleine oogst dit jaar: 3 kilo. Toch nog aardig wat potten jam, 13 in totaal!
Zo is mijn lekkere kersenjam afhankelijk van de bijen (en hommels, zweefvliegen, wespen en andere bestuivende insecten), van de grond, van de regen en de zon … En het hangt dus ook samen met het veranderende klimaat.
Daarom bedank ik de bijen (etc.) soms wanneer ik ze van bloem naar bloem zie vliegen. Het idee dat de bijen ook voeding krijgen van “mijn” kersenbloesem, is ook een fijne overweging.
Wederzijdse afhankelijkheid
Gek eigenlijk – het idee om afhankelijk te zijn vinden wij mensen vaak niet fijn. Maar als je er goed naar gaat kijken, zijn we allemaal wederzijds afhankelijk van elkaar, en van heel veel in de natuur … noem maar op. Het geeft ook een verbondenheid met elkaar. Zicht op hoe er over de hele wereld ragfijne draden lopen die jou verbinden met van alles: andere mensen, dieren, planten, water, grond …. En dat vind ik heel fijn, dat beeld.
Hoe zie jij dat? Op welke manier zie jij een wederzijdse afhankelijkheid in jouw leven, jouw omgeving? En wat gebeurt er bij jou als je er zo naar kijkt?